Çocuğun Ruhsal Gelişimi, Güvenlik ve sağlık, çocuk ruhsal gelişiminde önem arz eden konulardır. Aileler çocuklarının kendini iyi hissetmeleri için bu iki konuya önem vermeleri gerekir. Ebeveynler farklı beklentiler ile çocuk sahibi olmak isterler. Doğacak bebeğin geleceği ile ilgili daha bebek doğmadan düşünceler ve planlar yapılır. Çocuğun ruhsal gelişimini etkileyen faktörler çocuk yapmaya karar verdiğinizde anne babanın istekli olup olmadığı, eşinizle ilişkinin kalitesi, bulunduğunuz çevrenin çocuk sahiplerine bakış açısı, kendi çocukluğunuz ve çeşitli kişilik özellikleriniz çocuğun ruhsal gelişiminde etkili olur.
Çocuğun kişilik özelliklerinin şekillenmeye başladığı ilk dönem
Hayata olumlu bir bakış, olumlu davranışlar, olumlu yaşam koşulları ve yeterli beslenme doğacak çocuğun anne karnında ruhsal gelişiminin olumlu yönde seyretmesine neden olur. Stres altında bir gebe anne adayının çocuğunun doğduktan sonra stresli görüntüsü uzmanlar tarafından tespit edilmiştir. Oysa gebeliği döneminde kendini mutlu ve güvende hisseden anne adaylarının doğan bebeklerinin huzurlu görüntüsü dikkat çekmektedir. Yapılan klinik araştırmalarda bebekler üçüncü aydan itibaren tat alabilmekte, beşinci aydan itibaren ise sesleri duyabildiğini göstermektedir.
Bebek anne karnında evde gürültü olması, eşler veya diğer kişiler ile tartışmaların yaşanması, babanın anneye olan şefkatli yaklaşımı, annenin ihtiyaçlarını tamamen karşılaması, annenin sosyal ve duygusal durumunun olumlu yönde seyretmesi gibi durumlar çocuğun ruhsal gelişimi ve kişilik oluşmasında etkili olmaktadır.
Doğumdan sonrası çocuğun ruhsal gelişimi
Bebekte tüm gelişim yönlerinin yoğun olduğu dönem 0 -2 yaş dönemidir. Bu dönemde koşulsuz sevgi, güven ortamı ve olumlu iletişim çok önemlidir. Bu dönemde çocuğun bütün ihtiyaçları ebeveynler tarafından karşılanmak zorundadır. Bebek ağladığında kucağa alışmaması için ağlayarak yatağa bırakılması, altını kirlettiğinde asık yüz ifadesi, ses tonunun yüksekliği çocuğunuzun sabırsız, öfkeli ve kontrolsüz kişilik gelişimine neden olmaktadır.
İki yaşına gelindiğinde çocukta sosyalleşme isteğine bağlı olarak kendini ispatlama çabası ortaya çıkar. Bu durumu oluşturacak inatlaşma, şımarma, fiziksel olarak yanındakilere zarar verme, nedensiz ağlama, dikkat çekecek hareketler (eşyaları pencereden balkondan atma) tutarsız davranışlar görülür. Olumsuz davranışların düzeltilmesi için ebeveyn tarafından yapılan olumsuz hareketler ve sıfatlar üst üste tekrarlandığında çocukta kişilik bozukluğu oluşturmaktadır.
Çocuk kavga ettiğinde bir yakınına benzeterek bunu sürekli çocuğa aktarmak, çocuğun kavgacı bir kişilik oluşturmasına neden olabilir. Ayrıca yemek yemediğinde, ısrarla yemek yemez demek çocuğun yememesine ilişkin bir kişilik oluşturabilir. Çocuğun iki yaşına girişi ruhsal bir sendrom olarak tanımlanır. En az zararla atlatmak için sabırlı olmak gerekir.
Eğer çok etrafındakiler tarafından sürekli olumlu tanımlamalara maruz kalıyor ise olumlu kişilik özellikleri gösterecektir. Özellikle okul başlangıç döneminde çocukların bazı hatalarını ılımlı bir şekil kendisine söylemek gerekir. Çocuk hayatında sosyal dönemlerin keskin olarak ayrıldığı dönemlerde ebeveynlerin çocuk gelişim özelliklerini takip ederek sabırlı olmak ve çocuğunuzu güvende hissetmenizi sağlamanız gerekir.
Okul öncesi dönemlerde çocuğunuzun olumsuz davranışlarına karşı tepki olarak kullandığınız hayır kelimesi az kullanılmalıdır. Ebeveynler gerçekten de çok önemli ve hayati bir konuda çocuğu uyardığında çocuk bu konuda olayın ciddiyetinin farkına varma yönünde ruhsal yatkınlık oluşacaktır. Çocuğun bütün isteklerine sürekli hayır denilmesi çocuğun merak etme isteğini yok edecektir. Çocuğun yapmak istediği olumlu şeyleri desteklemek çocuğu şımartmak değildir.
Ebeveynlerin çocukların yanında hal ve hareketlerine, konuşmalarına dikkat etmelidir. Şöyle ki çocuk için en önemli kişilik örneği ebeveynlerdir. Ebeveyn davranışlarının olumlu olumsuz yönde sürekli tekrarlanması çocuğunda bu yönde kişilik oluşturmasına neden olur. Çocuk eğer olumsuz davranışlar sergiliyor ise, sorularına cevap arıyor olabilir. Merak ettiği konularda çocuğa yardımcı olursanız, hem rahat bir uyku çekeceksiniz, hemde çocuğunuzda stressiz bir kişilik oluşacaktır.